28/12/2022
Hiện nay, ngày càng có nhiều người lựa chọn sử dụng cây mật gấu trị tiểu đường. Vậy phương pháp này có thực sự hiệu quả hay không mà lại được nhiều người tin tưởng áp dụng như vậy? Để giải đáp thắc mắc này, hãy cùng Dược Kiên Minh đọc ngay bài viết dưới đây nhé.
1. Thông tin cơ bản về cây mật gấu trị tiểu đường
1.1. Cây mật gấu là cây gì?
Cây mật gấu là loài cây thân thảo có tên khoa học là Gymnanthemum amygdalinum hoặc là Vernonia amygdalina Del. Tại một số nơi, thảo dược này còn được gọi là cây lá đắng.
1.2. Đặc điểm hình dáng
Cây mật gấu thường mọc thành bụi, chiều cao trung bình từ 2 - 5 mét, thân cây mềm. Lá mật gấu màu xanh lục, bề mặt có nhiều gân, chiều dài trung bình khoảng 20cm, thuôn dài hình bầu dục. Lá cây có vị đắng rất đặc trưng. Đây cũng là lý do nhiều nơi gọi loại thảo dược này là cây lá đắng.
Cây mật gấu rất dễ trồng và phân bố rộng khắp các tỉnh miền Nam. Do mang đến hiệu quả cao trong việc điều trị nhiều bệnh lý thường gặp mà hiện nay thảo dược này được trồng phổ biến khắp cả nước. Bộ phận sử dụng của cây mật gấu chủ yếu là phần lá, ngoài ra người ta cũng có thể dùng phần thân cây làm thuốc.
1.3. Cách thu hái và sơ chế
Thu hái: Có thể thu hoạch lá mật gấu quanh năm. Khi thu hái, nên lựa chọn những lá vừa đủ trường thành, tránh chọn lá quá non hoặc quá già.
Sơ chế: Sau khi hái, đem rửa sạch với nước rồi để cho ráo. Có thể dùng ngay dạng tươi hoặc phơi khô và sao vàng để dùng dần.
1.4. Thành phần hóa học
Vị đắng của thảo dược này được tạo nên từ các hoạt chất như Glycosid, Tanin, Saponin, Alkaloid. Cây cũng chứa các hoạt chất mang tác dụng sinh học các như acid phenolic, flavonoid, coumarin, steroid,... Ngoài ra, trong thành phần của thảo dược này còn chứa nhiều vitamin, protein, khoáng chất,... có lợi cho sức khỏe người tiểu đường.
2. Tác dụng trị tiểu đường của cây mật gấu
“Người tiểu đường dùng cây mật gấu có tốt không?” chắc hẳn là câu hỏi được nhiều người mắc căn bệnh này đặt ra khi tìm hiểu về cây thuốc này. Hãy cùng chúng tôi đọc ngay phần tiếp theo của bài viết để hiểu rõ hơn về tác dụng của cây mật gấu trong điều trị bệnh tiểu đường nhé.
2.1. Ổn định đường huyết
Ngay từ thời xa xưa, nhiều thầy thuốc ở Ấn Độ và vùng Châu Phi cũng đã sử dụng lá cây mật gấu để điều trị bệnh tiểu đường.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, dịch chiết của lá mật gấu có khả năng thúc đẩy quá trình phục hồi của tế bào beta thuộc đảo tụy - cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất hormon Insulin. Bên cạnh đó, trong thảo dược này còn chứa Andrographolide giúp kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả, từ đó hỗ trợ tích cực quá trình điều trị bệnh đái tháo đường.
Một nghiên cứu khác do các nhà khoa học người Nigeria đã khẳng định lá cây mật gấu giúp cải thiện chức năng Insulin - hormon duy nhất trong cơ thể có khả năng làm giảm lượng đường trong máu, từ đó giúp duy trì đường huyết ổn định cho người bệnh đái tháo đường tuýp 2 đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi các biến chứng nguy hiểm do bệnh tiểu đường gây ra trên tim, thận, mắt,...
Ngoài ra, nghiên cứu được đăng tải trên trang Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ vào năm 2014 cũng đã khẳng định nhiều thành phần của lá mật gấu hoạt động với cơ chế tương tự như Metformin - loại thuốc hạ đường huyết thông qua việc ức chế quá trình tổng hợp glucose mới tại gan đồng thời kích thích quá trình oxy hóa glucose, giúp giảm lượng đường trong máu nhanh chóng. Những nghiên cứu này đã mở ra hy vọng về việc sử dụng cây mật gấu trị tiểu đường.
2.2. Hỗ trợ kiểm soát huyết áp
Một trong những biến chứng thường gặp chính là tăng huyết áp. Mặt khác, khi huyết áp tăng cao trên bệnh nhân tiểu đường cũng góp phần đẩy nhanh quá trình hủy hoại các mạch máu đồng thời cản trở dòng máu đến những vùng xa tim. Điều này làm tăng đáng kể nguy cơ mắc biến chứng trên các mạch máu nhỏ như mắt, thận hay thần kinh ngoại biên. Chính vì vậy, việc kiểm soát tốt huyết áp là vô cùng quan trọng với bệnh nhân tiểu đường.
Cây mật gấu không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn có khả năng duy trì chỉ số huyết áp ở mức ổn định. Sở dĩ cây mật gấu có được công dụng này là nhờ sự có mặt của Kali - một chất điện giải giúp hạ huyết áp hiệu quả thông qua việc loại bỏ lượng nước và muối dư thừa trong cơ thể.
2.3. Giảm cholesterol xấu trong cơ thể
LDL-cholesterol chính là thành phần cholesterol xấu - thành phần chính của các mảng xơ vữa động mạch, từ đó làm cản trở sự lưu thông của máu trong lòng mạch. Khi lượng cholesterol xấu này tăng cao trong máu rất dễ gây tắc nghẽn mạch máu và làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch như đột quỵ hay đau tim.
Cây mật gấu trị tiểu đường nhưng đồng thời cũng góp phần làm giảm nồng độ LDL-cholesterol, từ đó giúp bảo vệ tim mạch trên người bệnh tiểu đường.
3. Bài thuốc sử dụng cây mật gấu trị tiểu đường
Trong Đông y, các bài thuốc dùng cây mật gấu trị tiểu đường rất phổ biến và mang đến hiệu quả bất ngờ cho nhiều người bệnh. Dưới đây là cách chữa bệnh tiểu đường bằng cây mật gấu đơn giản và được áp dụng nhiều nhất hiện nay.
3.1. Dùng lá mật gấu tươi
Bạn có thể tự thu hái lá mật gấu tươi hoặc tìm mua sản phẩm này tại các cơ sở bán dược liệu uy tín để đảm bảo chất lượng. Bài thuốc chữa tiểu đường bằng lá mật gấu tươi cụ thể như sau:
Chuẩn bị: 5g lá cây mật gấu tươi
Cách làm:
Rửa dược liệu bằng nước sạch sau đó đem ngâm vào nước muối loãng trong khoảng 5 phút. Vớt ra, để ráo nước.
Cho lá mật gấu tươi vào bình giữ nhiệt rồi hãm thảo dược này bằng nước sôi tương tự như cách hãm chè xanh tươi.
Lọc lấy phần nước uống. Chia thành nhiều lần uống trong ngày. Kiên trì thực hiện đều đặn hàng ngày để thấy được hiệu quả rõ rệt.
3.2. Dùng lá mật gấu khô
Nếu bạn có ít thời gian và không đủ điều kiện để có thể chuẩn bị lá mật gấu tươi thì sử dụng lá mật gấu khô là phương pháp thay thế hoàn hảo dành cho bạn. Dạng dược liệu khô vừa tiết kiệm thời gian chuẩn bị lại không hề làm mất đi công dụng điều trị bệnh tiểu đường.
Khi dùng lá mật gấu khô, bạn có thể lấy cả phần lá, thân và cành cây đã được sấy khô để làm thuốc.
Bài thuốc chữa tiểu đường bằng cây mật gấu khô được tiến hành như sau:
Chuẩn bị: 25g cây mật gấu khô, bao gồm cả phần lá, thân và cành cây khô.
Cách làm:
Rửa sạch phần nguyên liệu đã chuẩn bị rồi rửa cho ráo nước.
Cho nguyên liệu vào nồi, đổ thêm 1,5 lít nước sạch, đun lửa nhỏ trong vòng 20 - 25 phút để đảm bảo toàn bộ dược chất được hòa tan trong nước.
Để nguội rồi sử dụng trong ngày. Không nên uống nước lá mật gấu đã để qua đêm.
4. Một số tác dụng khác của cây mật gấu
Ngoài việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, cây mật gấu còn có một số công dụng khác như:
Điều trị các bệnh đường ruột: Cây mật gấu được nhiều người tin dùng trong điều trị các bệnh kiết lỵ hoặc tiêu chảy nhờ có khả năng tiêu viêm, thanh nhiệt, giải độc của phần thân và rễ cây.
Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày, ung thư vú. Sở dĩ cây mật gấu có được công dụng này là nhờ sự có mặt của hàng loạt các chất như glucoside, ursolic acid, beta-sitosterol, những hoạt chất có khả năng ngăn ngừa sự xuất hiện và tăng sinh của các tế bào ác tính.
Trong thành phần của cây mật gấu chứa một lượng chất chống oxy hóa dồi dào, điển hình là flavonoid, tanin hay saponin. Những hoạt chất này giúp loại bỏ nhanh chóng các gốc tự do và bảo vệ cơ thể trước tác động tiêu cực từ các hoạt chất này, nhờ đó mà làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư đồng thời làm chậm quá trình lão hóa.
Chiết xuất từ cây mật gấu cũng rất tốt với những người đang gặp căng thẳng, bị rối loạn cảm xúc hoặc gặp các vấn đề về tâm lý. Các hoạt chất trong thảo dược này như lacton andrographolide, glycosides, flavonoid, diterpene,... giúp người dùng nhanh chóng cải thiện tâm trạng, giảm cảm giác lo lắng hay căng thẳng.
5. Những lưu ý khi sử dụng cây mật gấu trị tiểu đường
Mặc dù là dược liệu có nguồn gốc hoàn toàn từ thiên nhiên và được sử dụng phổ biến trong Y học cổ truyền nhưng nếu dùng sai cách thì bạn vẫn có thể gặp phải các tác hại của cây mật gấu. Do vậy, để sử dụng thảo dược này một cách an toàn, hiệu quả, bạn nên nghe theo khuyến cáo cũng như chỉ định của bác sĩ đồng thời chú ý một số điều sau đây:
Trong cây mật gấu có chứa một thành phần cần đặc biệt lưu ý, đó chính là kháng sinh. Do vậy, người bệnh không nên tùy tiện sử dụng và cũng không nên sử dụng thảo dược này quá thường xuyên. Theo khuyến cáo, người bệnh tốt nhất là chỉ sử dụng tối đa khoảng 2 tuần sau đó ngưng ít nhất 2 - 4 tuần rồi mới tiếp tục sử dụng đợt tiếp theo.
Khi mới dùng cây mật gấu trị tiểu đường, cơ thể cần thích ứng cũng như làm quen dần. Do đó, trong giai đoạn này bạn chỉ nên bắt đầu từ liều nhỏ đồng thời tuyệt đối không được ngưng sử dụng đột ngột các loại thuốc Tây mà bạn đang sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.
Chưa có tài liệu nào khẳng định độ an toàn của cây mật gấu với phụ nữ có thai và người đang cho con bú. Chính vì vậy mà những đối tượng này không nên sử dụng cây mật gấu để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Một trong những đặc tính của cây mật gấu là gây hạ huyết áp. Chính vì vậy, người bệnh tiểu đường có huyết áp thấp không nên sử dụng thảo dược này để tránh xảy ra tình trạng tụt huyết áp xuống mức quá thấp gây nguy hiểm.
Qua bài viết này, chắc hẳn bạn đã biết cách để dùng cây mật gấu trị tiểu đường sao cho vừa an toàn lại vừa hiệu quả rồi đúng không? Hãy áp dụng ngay phương pháp này để quá trình điều trị bệnh thu được kết quả tốt nhất nhé.