20/01/2022
Cây muồng trâu từ xa xưa được xem là một loại thảo dược có nhiều công dụng chữa bệnh đối với sức khỏe con người như là những bệnh về da hay là xương khớp,... Vậy cây muồng trâu là gì và thảo dược này có những công dụng gì? Mời bạn cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.
Những sự thật thú vị về cây muồng trâu
Cây muồng trâu còn có tên gọi khác là tâng hét, muồng xức lác, muồng lác hay cây lác và có tên khoa học là Cassia alata L., Fabaceae.
Đặc điểm của cây muồng trâu
- Cây muồng trâu có chiều cao khoảng từ 1,5 mét trở lên và là một loại thực vật thân nhỡ, thân cây muồng trâu có đường kính khoảng từ 10 đến 18 cm, dạng gỗ mềm, xung quanh cây có những lông nhỏ và cành nằm ngang.
- Lá muồng trâu thường dài khoảng 30 - 40 cm, mọc so le với nhau, ở hai đầu tròn, phần cuống lá hơi có cánh và hơi to. Lá thường gồm 8 - 14 đôi lá chét hình trứng, những cặp lá chét đầu tiên tính từ cuống có kích thước nhỏ nhất và lá thường nhọn và thẳng.
- Hoa muồng trâu thường có màu vàng nhạt, hay mọc ở kẽ lá và mọc thành cụm.
- Quả muồng trâu thường dài khoảng 8 đến 16 cm, có hình dẹt hay hình hạt đậu. Bên trong quả có khoảng 60 hạt và mùa quả và hoa thường rơi tầm vào từ tháng 10 đến tháng 12.
Phân bố thảo dược
- Cây muồng trâu có nguồn gốc từ Nam Mỹ cho đến ngày nay thì được nhập về nhiều ở những vùng khí hậu nhiệt đới.
- Ở miền Bắc, thảo dược thường được trồng chủ yếu trong các vườn thuốc y học. Còn tại Việt Nam, cây đang được phân bố ở khắp các tỉnh miền Trung, miền núi và miền Trung như là Bình Định, Phú yên, Bình Dương, Lâm Đồng, Hà Tĩnh,...
Bộ phận sử dụng, thu hái, sơ chế và bảo quản dược liệu
Bộ phận sử dụng: Bộ phận được dùng làm thuốc như là thân cây, lá và quả.
Thu hái: Hàng năm, vào khoảng từ tháng 10 đến tháng 12 thì người ta thường thu hái quả. Ngoài ra, vào những thời điểm mùa hè và thu, những lúc cây chưa ra hoa thì chúng ta thường thu hái cành, thân và lá.
Sơ chế: Dược liệu như là quả, cành, hạt, lá và thân thường dùng ở dạng sấy khô, phơi hoặc tươi.
Bảo quản: Để tránh dược liệu bị ẩm mốc hay hư hỏng thì bạn cần bảo quản thảo dược này ở những nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp hay tránh ẩm.
Thành phần hóa học cây muồng trâu
Trong thảo dược thường chứa những dẫn xuất anthraquinon như với tỷ lệ lần lượt là 0,15 - 0,2% ở lá và 1,5 - 2% ở quả ở quả, rễ và lá. Ở rễ còn chứa một dẫn xuất của steroid là sitosterol. Trong hạt muồng trâu thường chứa những khoáng chất như là canxi, magie, mangan và natri, khoảng 15% acid không no, protein.
Bên cạnh đó, trong rễ và lá có chứa những dịch chiết ethanol và dẫn chất của flavonoid là kaempferol-3-O-sophoroside, những thành phần này thường có tác dụng chống viêm rất tốt.
Những tác dụng của cây muồng trâu
Cây muồng trâu thường có nhiều tác dụng chữa bệnh trong cả Đông y và Y học hiện đại.
Những tác dụng của thảo dược theo Đông y
Thảo dược thường có mùi hắc, tình mát và có vị đắng; phần lá cây thường có tính ấm và có vị cay. Vì thế mà cây muồng trâu có nhiều tác dụng giải nhiệt, giảm ngứa, lợi tiểu, nhuận tràng và sát trùng. Bên cạnh đó, khi sao vàng lên thì dược liệu có tác dụng tiêu độc, nhuận gan, tiêu thực và tiêu viêm.
Dược liệu này thường chủ trị những bệnh là hắc lào, vàng da, đờm nhiều, phù thũng, các chứng thấp chẩn, viêm da thần kinh, nấm da, táo bón, dị ứng và vàng da.
Những tác dụng của cây muồng trâu theo y học hiện đại
Cây muồng trâu có những tác dụng theo các nghiên cứu hiện đại như sau:
Lá cây muồng trâu hỗ trợ điều hòa những chỉ số về ALT, bilirubin và bảo vệ những tế bào gan. Lá thường được điều chế thành hỗn hợp cao để hỗ trợ điều trị bệnh mãn tính.
Dược liệu này còn có tác dụng kháng nấm và kháng khuẩn từ lá cây và đang được nghiên cứu với tác dụng hỗ trợ điều trị cho những người bệnh nhiễm HIV.
Lá cây muồng trâu còn có tác dụng chống viêm rất tốt và theo nghiên cứu ở trên chuột trắng bị u hạt thì sau khi sử dụng thảo dược đã giảm được khoảng 26,6% trọng lượng khối u.
Nhờ có hoạt chất anthraquinone trong cây mà cây có tác dụng điều trị các bệnh về da như là vảy nến, mẩn ngứa, hắc lào, dị ứng, lang ben,...
Cũng nhờ có hoạt động của hoạt chất sennosides ở đại tràng nên làm cho các vi khuẩn đường ruột sẽ bị phân hủy thành anthornes, giúp bạn hạn chế được những trường hợp khó tiêu và táo bón.
Liều lượng và cách dùng cây muồng trâu
Cây muồng trâu thường được dùng với liều lượng khoảng 4 - 5 gam và được dùng dưới dạng thuốc sắc.
Những bài thuốc chữa bệnh từ cây muồng trâu
Cây muồng trâu mang lại rất nhiều công dụng chữa bệnh cho sức khỏe con người nên dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ cây muồng trâu mà bạn có thể tham khảo:
Bài thuốc chữa thấp khớp
Nguyên liệu: Bạn kết hợp dùng cây muồng trâu cùng với những loại thảo dược khác như là vòi voi, dứa dại, quế chi cùng với rễ cỏ xước.
Cách làm vô cùng đơn giản như sau:
Bạn đem các nguyên liệu trên và 1 lít nước đun với lửa nhỏ cho đến khi thuốc cô đặc lại chỉ còn một nửa rồi là bạn đem dùng.
Mỗi ngày, bạn nên uống 1 thang và người bệnh thấp khớp cần kiên trì thực hiện bài thuốc này trong khoảng 10 ngày để thấy hiệu quả rõ rệt và hiệu quả hơn nhé.
Xem thêm: Cao gắm hỗ trợ điều trị gout, đau nhức xương khớp
Xem thêm: Dây gắm chữa bệnh gout
Bài thuốc chữa đau thần kinh tọa
Bạn có thể sử dụng cách làm đơn giản như sau để chữa đau thần kinh tọa bằng cây muồng trâu:
Nguyên liệu: Cây muồng trâu, đỗ trọng, cây lức, thần thông, kiến cò và rễ nhàu.
Cách thực hiện: Bạn đem tất cả nguyên liệu trên cùng với 400ml nước đem sắc cho đến khi nào cạn chỉ còn lại 1 bát thì tắt bếp đi. Bạn cần chú ý với người bệnh đau thần kinh tọa thì mỗi ngày chỉ nên sử dụng 1 lần để đạt kết quả tốt nhất.
Bài thuốc chữa táo bón
Nguyên liệu: 20g lá muồng trâu.
Cách thực hiện vô cùng đơn giản như sau: Bạn đem nguyên liệu trên cùng với 1 lít nước đun lên và trước khi ngủ thì đem uống 1 ly.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị lác và hắc lào
Bài thuốc 1: Bạn đem giã nát lá muồng trâu rồi sau đó thêm một ít nước cốt chanh hay là muối để thoa lên da nhé.
Bài thuốc 2: Bạn đem nghiền nát lá muồng trâu sau đó cho vào nước đun sôi pha cùng với natri fluorid trong khoảng 24 giờ đồng hồ. Sau đó, bạn đem nước trên lọc qua tấm vải sạch, thêm chút ít cồn ngâm trong 24 giờ rồi ép lấy dịch cồn. Dịch này sẽ đông được dần thành cao mềm rồi trực tiếp được sử dụng lên da.
Bài thuốc điều trị bệnh đại tiện khó khăn do nhiệt
Nguyên liệu: 20g cây muồng trâu và chút chít; 4 – 6g đại hoàng.
Cách thực hiện: Bạn đem tất cả các nguyên liệu trên sắc và uống trong ngày.
Bài thuốc hỗ trợ chữa trị mẩn ngứa ngoài da
Nguyên liệu: 5 – 20g cuống lá cùng với quả khô không hạt.
Cách thực hiện: Bạn đưa các nguyên liệu trên vào 1 lít nước sôi rồi cho vào 1 ly nhỏ để uống nhé.
Bài thuốc chữa táo bón nặng
Nguyên liệu: 20g rễ muồng trâu và 40g ngọn cây cam thảo dây non.
Cách thực hiện: Bạn đem tất cả nguyên liệu trên đi rửa sạch rồi đâm nhuyễn, hòa cùng với nước sôi đến khi nào nguội thì thôi. Bạn chia nước uống thành 2 lần rồi trong ngày uống hết nhé.
Bài thuốc chữa lang ben
Nguyên liệu: 1 ít lá muồng trâu cùng với 1 ít muối.
Cách thực hiện: Bạn đem lá muồng trôi rồi đun với nước sôi lên và lấy làm nước tắm mỗi ngày. Bên cạnh đó, bạn có thể đem lá đi giã nát rồi đắp 2 – 3 lần/ ngày lên vùng da bị bệnh cho đến khi nào khỏi thì thôi.
Những lưu ý khi sử dụng cây muồng trâu
Tuy cây muồng trâu có rất nhiều hoạt chất có công dụng chữa bệnh hiệu quả nhưng bạn vẫn cần lưu ý những điều sau đây khi sử dụng thảo dược này:
Đối với người phụ nữ mang thai thì nên thận trọng trước khi sử dụng.
Những người có tỳ hư hàn thì thảo dược này có thể làm tiêu chảy do có tác dụng nhuận tràng.
Đối với những bài thuốc chữa bệnh thì bạn không nên dùng thảo dược này trong một thời gian dài.
Trước khi sử dụng thì bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, đặc biệt là không tự ý kết hợp dược liệu này với một số loại thuốc khác vì nó có thể gây tương tác cùng với nhau.
Sau khi thu hái xong, bạn nên rửa sạch thảo dược này với nước muối loãng để nó hạn chế được những bụi bẩn.
Như vậy, bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về đặc điểm, tác dụng cũng như bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Nếu bạn cảm thấy thông tin này hữu ích thì đừng ngại chia sẻ bài viết này với mọi người nhé.
