18/05/2021
Cây tầm bóp là một loại rau dại mọc lan ở khắp các cánh đồng nông thôn. Nhưng bạn có biết rằng, tầm bóp là vị dược liệu quý với nhiều công dụng, đặc biệt là chữa bệnh tiểu đường. Vậy cây tầm bóp là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm về đặc điểm thực vật, tác dụng của tầm bóp ở bài viết dưới đây nhé.
1. Tìm hiểu chung về cây tầm bóp
Trước khi tìm hiểu về những công dụng quý có trong tầm bóp, chúng ta cần hiểu rõ về đặc điểm của cây tầm bóp để tránh nhầm lẫn nó với những loại cây khác.
1.1. Cây tầm bóp là cây gì?
Tầm bóp trong dân gian được gọi với nhiều cái tên khác nhau. Tên gọi “cây tầm bóp” được đặt theo tên của âm thanh đặc trưng khi quả bị bóp vỡ.
Tên dược liệu: Cây tầm bóp
Một số tên gọi khác: bùm bụp, bôm bốp, lồng đèn, thù lù cạnh,...
Tên khoa học: Physalis Angulata L
Cây thuộc họ Cà - Solanaceae.
1.2. Hình ảnh cây tầm bóp
Hình ảnh cây tầm bóp cùng với hình dạng quả đặc biệt có lẽ đã không còn quá xa lạ đối với người dân nông thôn. Nhiều vùng miền, nó còn xuất hiện thường xuyên trong các bữa ăn của mọi người.
Xem thêm:
Cây mã đề chữa tiểu đường?
- 15 loại thuốc nam trị tiểu đường
Vậy để giúp bạn phân biệt tầm bóp và một số loại cây khác, dưới đây là một số đặc điểm của cây tầm bóp
Tầm bóp là cây thân thảo, có chiều cao trung bình trong khoảng 50 - 90cm. Có nhiều cành và đều có xu hướng mọc rủ xuống dưới.
Lá mọc so le, cuống lá dài 15 - 30cm, phiến lá màu xanh lục, có hình bầu dục, chiều rộng khoảng 20 - 40cm, chiều dài khoảng 30 - 50cm.
Hoa tầm bóp thường mọc riêng lẻ, màu trắng hay vàng nhạt. Cuống hoa mảnh dài 1cm. Đài hoa có hình chuông, từ giữa đài ra đến ngoài cùng được phân chia 5 thùy.
Quả tầm bóp rất độc đáo, hình chiếc lồng đèn, được bao trùm bởi một lớp đài. Khi bóp nghe có tiếng kêu lốp bốp. Quả mọng, nhẵn và có hình tròn, dài 3 - 4cm, rộng 2cm. Màu xanh lúc còn non và chuyển dần sang màu đỏ khi chín. Nhiều hạt nhỏ li ti, hình thận có trong mỗi quả.
Tin liên quan
1.3. Cây tầm bóp có mấy loại?
Đây là câu hỏi được khá nhiều người thắc mắc khi tìm hiểu về cây tầm bóp. Cây tầm bóp chỉ có một loại duy nhất là cây thuộc họ Cà (Physalis Angulata L).
Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn tầm bóp và 2 loại cây khác là cây tầm bóp leo và cây lu lu do có đặc điểm gần giống nhau. Do vậy, để phân biệt, bạn cần biết rõ và quan sát thật kỹ đặc điểm riêng của từng loại
Cây lu lu (lu lu đực và lu lu cái) thì lu lu cái thường bị nhầm với tầm bóp. Một số đặc điểm khác nhau giúp bạn phân biệt như là thân và cành cao hơn, có phủ lông, lá mọc riêng lẻ, to hơn lu lu cái, hoa màu trắng, nở vào tháng 6 đến tháng 10 mọc thành chùm, khi quả chín có màu tím hay đen.
Cây tầm bóp leo: thân thảo, dây leo, lá tầm bóp leo nhọn hơn, có tua cuốn, có lông hoặc không, quả nang phồng lên chia thành 3 ô, gân lồi lên.
2. Tác dụng của cây tầm bóp
Tầm bóp là cây thuốc mọc dại trong dân gian, tác dụng của nó đã được cả Y học hiện đại và Đông Y công nhận.
2.1. Tầm bóp giúp giảm lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch
Thành phần vitamin C có trong cây tầm bóp giúp bạn hạn chế được các gốc tự do làm hại đến các mạch máu, nhờ đó mà giảm thiểu các vấn đề về tim mạch.
Ngoài ra, vitamin C, A có thể làm giảm lượng cholesterol trong máu, giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan do cholesterol tăng cao như bệnh đột quỵ.
2.2. Tầm bóp giúp ngăn ngừa tổn thương mô cơ
Vitamin C có khả năng giúp làm giảm những cơn nhức do tổn thương các mô sau khi vận động mạnh.
2.3. Tầm bóp giúp sáng mắt
Thành phần vitamin A có trong cây tầm bóp đáp ứng nhu cầu hàng ngày cho bạn. Chính thành phần này sẽ giúp bạn thoát khỏi tình trạng khô, mỏi mắt và thích nghi tốt hơn với ánh sáng và bóng tối. Ngoài ra, tầm bóp còn giúp võng mạc của bạn luôn khỏe, ngăn ngừa nguy cơ đục thủy tinh thể.
2.4. Tầm bóp giúp hỗ trợ điều trị ung thư
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu bổ sung một lượng lớn những thực phẩm giàu vitamin C có thể ngăn ngừa nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày, ung thư phổi, ung thư vòm họng và ung thư ruột kết.
Bên cạnh đó, các thành phần có trong cây tầm bóp giúp tiêu diệt và chống lại các tế bào ác tính trong cơ thể. Một số trường hợp là giảm kích thước của khối u.
2.5. Tầm bóp giúp hạ sốt, điều trị cảm lạnh và tăng cường hệ miễn dịch
Ho và cảm lạnh là những triệu chứng cho thấy hệ thống miễn dịch của cơ thể bắt đầu bị suy giảm. Do vậy, bổ sung vitamin C bằng cách ăn rau tầm bóp để giúp bạn không bị các triệu chứng trên. Bên cạnh đó, tầm bóp ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng hiệu quả.
Triệu chứng sốt ở trẻ em cũng được cải thiện nhờ quả tầm bóp.
2.6. Chế biến thành món ăn
Tầm bóp có thể được sử dụng như một loại rau trong bữa ăn hàng ngày. Nó mang đến một hương vị đặc biệt, hơi đắng nhưng mát và thanh.
Có rất nhiều cách chế biến tầm bóp: luộc, nấu, xào với thịt. Nó còn được xuất hiện trong những nồi lẩu gia đình. Tầm bóp không chỉ sạch, an toàn mà còn đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Do tính mát của rau nên rất tốt trong việc chữa trị các bệnh về dạ dày, trị mụn nhọt và giải nhiệt.
2.7. Tầm bóp chữa bệnh gan
Cơ quan có vai trò quan trọng trong việc thải độc và chuyển hóa là gan. Ngoài ra, gan giúp dự trữ glycogen, sản xuất dịch mật và tổng hợp protein huyết tương.
Một số bệnh về gan thường gặp nhất là gan nhiễm mỡ, viêm gan B. viêm gan C, xơ gan cổ trướng,...
Người bệnh có thể cân nhắc lựa chọn sử dụng cây tầm bóp để chữa bệnh gan.
3. Cây tầm bóp chữa bệnh tiểu đường
Tiểu đường (đái tháo đường) là bệnh mạn tính khi lượng đường trong máu cao hơn so với mức bình thường do tuyến tụy không sản xuất được insulin hay insulin hoạt động không hiệu quả, dẫn đến quá trình chuyển hóa đường trong máu bị rối loạn.
Tầm bóp chứa nhiều vitamin C nên nó giúp tăng sản xuất insulin trong máu, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường rất tốt.
4. Một số bài thuốc sử dụng cây tầm bóp để chữa bệnh
Với nhiều công dụng quý như vậy, tầm bóp được ứng dụng rất nhiều vào một số bài thuốc chữa bệnh. Dưới đây là một số bài thuốc gợi ý cho bạn
4.1. Bài thuốc chứa cây tầm bóp chữa bệnh tiểu đường
Bài thuốc 1
Chuẩn bị: 40g cây tầm bóp + 1,5 lít nước sạch
Rửa sạch rễ cây tầm bóp với nước muối, cắt thành từng khúc nhỏ.
Cho dược liệu và nước vào ấm sắc, đun sôi tầm 20 phút.
Nước sắc chia làm 3 lần uống / ngày, uống trước khi ăn 30 phút.
Kiên trì thực hiện đều đặn 1 tháng để đạt được kết quả tốt nhất.
Bài thuốc 2
Chuẩn bị: 20 - 30 gam rễ tầm bóp tươi + chu sa + tim lợn
Nấu rễ tầm bóp với chu sa và tim lợn
Nấu nước uống cách ngày, sử dụng 5 - 7 ngày.
4.2. Bài thuốc chữa bệnh u gan
Chuẩn bị: 1 nắm tầm bóp khô + 1 nắm diệp hạ châu
Các nguyên liệu được rửa sạch và nấu nước uống.
Kiên trì sử dụng trong vòng 30 ngày, sau đó tiến hành kiểm tra sức khỏe.
4.3. Bài thuốc trị ho, viêm họng, thủy đậu và chân tay miệng
Nguyên liệu: 15 - 30g tầm bóp khô hoặc 50 - 100g tầm bóp khô + nước vừa đủ
Cho nguyên liệu vào trong ấm sắc, đun sôi sau đó để nhỏ lửa giúp các hoạt chất được thúc ra hoàn toàn.
Sử dụng 3 - 5 ngày liên tục.
4.4. Bài thuốc trị ung thư (tử cung, phổi, đại tràng, vòm họng)
Chuẩn bị nguyên liệu
30g tầm bóp khô (hay 100g tươi)
20g bạch truật
10g hoàng cầm
10g mạch môn
10g cát cánh
10g huyền sâm
4g cam thảo
Cách thực hiện
Các vị thuốc được rửa sạch và cắt nhỏ
Cho vào nồi sắc và đun đến khi cạn còn nửa ấm sắc
Nước sắc được chia làm 2 lần uống / ngày
Sử dụng liên tục trong 15 - 20 ngày, nghỉ 10 ngày. Thực hiện như vậy cho những đợt thứ 2, thứ 3.
5. Liều lượng sử dụng cây tầm bóp
Tuy là một thảo dược lành tính, an toàn nhưng bạn cũng không nên quá lạm dụng chúng. Liều lượng khuyến cáo dành cho mỗi ngày là
Nếu sử dụng cây tươi để uống, đắp bên ngoài da, nấu nước để tắm thì có thể dùng tối đa 80g / ngày.
Nếu sử dụng dược liệu khô để sắc nước uống, liều lượng khuyên dùng là 20 - 40 gam / ngày.
6. Một số chú ý khi dùng cây tầm bóp
Hiện nay, nhiều người nhầm lẫn tầm bóp và lu lu trong khi lu lu tươi có chứa độc tố bên trong. Do vậy, bạn cần phân biệt đúng để sử dụng cho đúng, tránh gây hại cho sức khỏe.
Để việc sử dụng tầm bóp đạt hiệu quả cao, bạn cần kết hợp một chế độ ăn uống điều độ và lối sống sinh hoạt hợp lý, cụ thể như
Uống đủ lượng nước mỗi ngày là 1,5 - 2 lít nước giúp thúc đẩy cơ thể đào thải acid uric.
Tăng cường thực phẩm chứa vitamin, ít đường như trái cây, rau xanh để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết
Hạn chế những thực phẩm dầu mỡ và nhiều đạm.
Vận động, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên
Cây tầm bóp không chỉ là loại rau dại, mọc hoang trên khắp các vùng quê Việt Nam mà là “cây thuốc quý” với nhiều công dụng khác nhau. Hy vọng với những chia sẻ của chúng tôi trên đây, bạn đã hiểu thêm về cây tầm bóp. Từ đó có những cách sử dụng nó thật hữu ích.
Đừng để tiểu đường luôn là nỗi lo của bạn, hãy gọi điện ngay với chúng tôi thông qua hotline dưới đây để được tư vấn chi tiết về thông tin cũng như biện pháp phòng ngừa bệnh nhé!
Đừng quên like, share và đánh giá nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích nhé, Duockienminh cảm ơn độc giả nhiều!
Xem thêm: Cây mật nhân
