22/12/2022
Hoa đu đủ đực được thu hoạch từ cây đu đủ đực, một loại cây được trồng phổ biến tại nhiều quốc gia Đông Nam Á trong đó có Việt Nam. Không chỉ được sử dụng như một loại nguyên liệu trong nấu ăn, bài thuốc dùng hoa đu đủ đực chữa tiểu đường cũng ngày càng được lưu truyền rộng rãi trong dân gian. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Dược Kiên Minh tìm hiểu về công dụng của loại hoa này đối với sức khỏe và cách dùng nó điều trị bệnh sao cho hiệu quả nhất nhé!
1. Đặc điểm của hoa đu đủ đực
Có thể thấy đu đủ là một loại cây ăn trái quen thuộc, được trồng rộng rãi khắp các tỉnh thành ở nước ta. Tên khoa học của loài cây này là Carica Papaya L. Ở một số địa phương, nó còn được gọi bằng những tên gọi khác như cây cà là, phan qua thụ,... Ít ai biết rằng đu đủ nằm trong nhóm thực vật đa tính. Nó có cây đực, cây cái và cả cây lưỡng tính.
Cây có chiều cao trung bình từ 1 - 3 mét, có duy nhất một ngọn và mọc theo chiều thẳng đứng. Trong trường hợp ngọn chính bị gãy, cây sẽ phát triển thêm khoảng 2 - 3 ngọn nhánh khác để thay thế. Phiến lá cây đu đủ đực thường dài, thùy lá có hình dáng như chân vịt, phần cuống dài. Những cây đu đu đực thường vẫn có quả nhưng ít và kích thước lại nhỏ hoặc thậm chí là không có quả nào. Hạt đu đủ đực có màu trắng nhạt, khi ngâm vào nước hạt sẽ nổi lên trên.
Hoa đu đủ đực thường có màu trắng, tuy nhiên một số cây lại có màu xanh nhạt xen lẫn một vài chỗ màu vàng. Hoa mọc thành chùm, mỗi hoa có 5 cánh, đài nhỏ, nhụy hoa màu vàng. Hoa đu đủ có mùi thơm đặc trưng và vị đắng nhẹ.
Đa số các bộ phận của cây đu đủ đực như hoa, quả, cành hay lá đều có thể sử dụng làm thuốc, nhưng hoa đu đủ đực vẫn là bộ phận được ứng dụng phổ biến hơn cả.
2. Hoa đu đủ đực chữa tiểu đường có thực sự hiệu quả?
Nhờ vào các hoạt chất quý trong thành phần như Triterpenoid, Steroid, Tanin, Flavonoid,... mà hoa đu đủ đực có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, từ đó hỗ trợ điều trị tiểu đường một cách hiệu quả.
Một nghiên cứu do Febri Sri Marpaung và các cộng sự thực hiện vào năm 2021 đã chỉ ra được tác dụng hạ đường huyết của chiết xuất từ hoa đu đủ đực. Nghiên cứu này được tiến hành trên những con chuột đực đã được gây bệnh bằng cách tiêm sucrose vào cơ thể chúng với liều lượng là 160mg/kg thể trọng. Kết quả từ nghiên cứu này cho thấy chiết xuất hoa đu đủ đực có khả năng chống lại tình trạng đái tháo đường rất tốt, nhất là khi sử dụng liều uống 200 mg/kg thể trọng.
Một nghiên cứu khác cũng đã được thực hiện nhằm xác định hàm lượng dược chất ethanol trong dịch chiết của hoa đu đủ đực cũng như khả năng kiểm soát đường huyết của loại dịch chiết này. Đối tượng của nghiên cứu này là những con chuột được sử dụng alloxan trước đó để gây bệnh tiểu đường. Kết quả của nghiên cứu cho thấy, sử dụng 3 liều chiết xuất ethanol từ hoa đu đủ đực tương đương tác dụng hạ đường huyết tương đương với việc sử dụng glibenclamid ở liều 2mg/kg thể trọng.
Như vậy, có thể thấy rằng bằng khả năng kiểm soát đường huyết tối đa, sử dụng hoa đu đủ đực chữa tiểu đường hứa hẹn sẽ trở thành một phương pháp hiệu quả trong tương lai.
3. Hoa đu đủ đực có tác dụng gì khác?
Bên cạnh tác dụng hỗ trợ điều trị tiểu đường, hoa đu đủ đực còn là một vị thuốc được sử dụng nhiều trong Đông y với nhiều công dụng có lợi với sức khỏe như:
Hoa đu đủ đực chống oxy hóa đồng thời ngăn ngừa tích tụ cholesterol xấu: Trong thành phần của loài hoa này rất giàu các vitamin nhóm A, vitamin C, vitamin B9 (folate) và vitamin E giúp ngăn ngừa quá trình oxy hóa cũng như tình trạng tăng cholesterol máu. Đặc biệt, hoạt chất beta caroten còn có công dụng bổ máu, thông mạch, rất tốt cho việc điều hòa tim mạch.
Cải thiện các vấn đề về đường hô hấp: hoa đu đủ đực ngâm mật ong chắc hẳn không còn xa lạ với mọi người. Đây là bài thuốc đơn giản nhưng lại mang đến hiệu quả bất ngờ trong việc cải thiện các triệu chứng khó chịu trên đường hô hấp như ho, đau rát họng, khản tiếng,... Bạn có thể đem hoa đu đủ đực chưng cách thủy cùng mật ong hoặc đường phèn và chắt lấy phần nước cốt, uống dần trong vòng 3 - 4 ngày. Để tăng hiệu quả điều trị bệnh, bạn có thể thêm vài hạt chanh tươi cùng lá hẹ vào công thức trên rồi sử dụng với liều lượng tương tự.
Hàng loạt các hoạt chất chống oxy hóa khác trong thành phần của hoa đu đủ đực như acid gallic, beta carotene, phenol,lycopene, isothiocyanates,... góp phần hạn chế sự xuất hiện và phát triển của các tế bào ung thư phổi, ung thư vú, ung thư bạch cầu, ung thư ruột kết, ung thư tuyến tiền liệt,...
Hoa đu đủ đực giúp hỗ trợ quá trình giảm cân: hàm lượng chất xơ dồi dào trong loại hoa này rất tốt cho hệ tiêu hóa, giúp làm chậm quá trình hấp thu các chất đồng thời làm giảm cảm giác thèm ăn, từ đó giúp bạn hạn chế tối đa lượng thức ăn nạp vào cơ thể. Như vậy, có thể thấy ngoài chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý, sử dụng hoa đu đủ đực thường xuyên cũng là một phương pháp hiệu quả cho những ai đang có nhu cầu giảm cân.
Là và hoa đu đủ đực công dụng hỗ trợ điều trị các vấn đề về tiêu hóa nhờ sự có mặt của men papain.
Một công dụng của hoa đu đủ đực được nhiều người biết đến chính là chữa sỏi thận cùng các bệnh về đường tiết niệu khác như tiểu buốt, tiểu rắt, đau niệu đạo,...
Tùy vào từng mục đích điều trị bệnh gì mà sẽ có cách sử dụng hoa đu đủ đực khác nhau và hàm lượng khác nhau. Tốt hơn hết, bạn hãy tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ hoặc những người có chuyên môn để tận dụng tối đa lợi ích của hoa đu đủ đực đồng thời phù hợp với tình trạng bệnh của mình, tránh gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.
4. Cách dùng hoa đu đủ đực chữa tiểu đường
Trong bài thuốc chữa bệnh tiểu đường bằng hoa đu đủ đực, bạn có thể sử dụng cả dạng hoa tươi và hoa khô. Đối với dạng hoa khô, người bệnh nên sao vàng trước khi bảo quản và sử dụng để đảm bảo giữ được tối đa dược tính của hoa.
Dưới đây là cách thực hiện bài thuốc hoa đu đủ đực chữa tiểu đường:
Chuẩn bị:
Hoa đu đủ đực tươi (nên lựa chọn những bông vừa chớm nở để thu được hàm lượng dược chất cao nhất) hoặc hoa đu đủ khô đã sao vàng
3 thìa cà phê mật ong hoặc đường phèn
Cách tiến hành:
Trộn đều toàn bộ nguyên liệu đã chuẩn bị sẵn với nhau
Đem hỗn hợp trên đi hấp cách thủy, đun tới khi hoa chín mềm và ngấm đều mật ong hay đường phèn.
Bắc ra sau đó dùng thìa dằm nát.
Uống đều đặn hàng ngày, mỗi ngày uống 2 - 3 lần.
5. Một vài cách sử dụng hoa đu đủ đực khác
Bên cạnh bài thuốc dân gian trên, hoa đu đủ đực còn được sử dụng như một nguyên liệu nấu ăn vừa mới lạ lại bổ dưỡng. Dưới đây, chúng tôi sẽ gợi ý cho bạn cách làm một số món ăn từ hoa đu đủ đực:
5.1. Hoa đu đủ đực xào tỏi
Chuẩn bị:
Hoa đu đủ đực với số lượng vừa đủ người ăn
Tỏi băm nhuyễn
Dầu ăn
Gia vị vừa ăn
Cách tiến hành:
Đun sôi nước sau đó cho hoa đã rửa sạch vào luộc trong vòng 30 - 35 phút. Khi hoa đã mềm, vớt ra rồi rửa lại nhẹ nhàng bằng nước lạnh để giảm bớt vị đắng.
Vò nát hoa rồi trộn đều với gia vị, chờ trong 3 phút cho ngấm.
Đổ hoa đã ngấm đều gia vị vào chảo dầu, đảo đều cho tới khi chín. Cuối cùng, cho tỏi đã băm nhỏ vào và đảo nhanh tay rồi tắt bếp.
5.2. Nộm hoa đu đủ đực
Đây là món ăn đặc trưng của người dân vùng Tây Bắc và được nhiều người ưa chuộng. Các bước để làm ra món ăn này như sau:
Nguyên liệu:
Hoa và lá đu đủ non
Cà rừng
Mắc khén
Ớt, sả, tỏi
Cách tiến hành:
Rửa sạch toàn bộ nguyên liệu rồi cho lá, hoa đu đủ và cà rừng vào luộc trong vòng 5 phút.
Tiếp đó, vớt nguyên liệu ra và rửa lại nhiều lần với nước lạnh
Để giảm vị đắng và ngái của hoa đu đủ, sau khi đã rửa sạch hoa cần vắt thật khô trước khi chế biến các bước tiếp theo.
Cho hoa đu đủ đã vắt khô cùng lá đu đủ và cà rừng vào trộn đều cùng các nguyên liệu khác như mùi tàu, tỏi, ớt, sả, muối và mắc khén đã giã nhỏ.
Sau khi trộn đều hỗn hợp trên, bạn chỉ cần đợi một khoảng thời gian cho gia vị thấm đều là có thể thưởng thức ngay món ăn này.
6. Lưu ý khi dùng hoa đu đủ đực chữa tiểu đường
Giống như các thảo dược nguồn gốc từ thiên nhiên khác, hao đu đủ đực cũng là vị thuốc tương đối an toàn ngay cả khi người bệnh sử dụng lâu dài. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể gặp phải một số tác hại của hoa đu đủ đực nếu sử dụng nó sai cách. Để hạn chế các tác dụng không mong muốn này, người dùng cần lưu ý một số điều sau đây:
Tránh lạm dụng, sử dụng quá nhiều hoa đu đủ đực bởi điều này có thể khiến người dùng gặp phải một số tác dụng không mong muốn như đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nôn,...
Chiết xuất từ dung dịch nước hoa đu đủ đực có thể gây vô sinh tạm thời. Liều cao papain trong thành phần của hoa cũng gây độc cho thai nhi. Do đó, phụ nữ có thai tuyệt đối không sử dụng loại hoa này.
Người có cơ địa da nhiệt hoặc thể âm hư cần tránh sử dụng hoa đu đủ đực
Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi và những người bị dị ứng với bất cứ thành phần nào trong hoa đu đủ đực cũng không nên sử dụng loại hoa này.
Trên đây là những chia sẻ của Dược Kiên Minh về cách dùng hoa đu đủ đực chữa tiểu đường cùng một số tác dụng khác của vị thuốc quý này đối với sức khỏe. Hãy kết hợp ngay phương pháp này cùng chế độ ăn uống, luyện tập và sử dụng thuốc hợp lý để quá trình bệnh đạt được hiệu quả tốt nhất nhé.
