20/03/2024
Trà Kombucha là loại trà được lên men từ scoby. Vậy scoby là gì? Scoby có ăn được không? Cách nuôi scoby để làm nên món trà kombucha như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về scoby trong bài viết ngay sau đây nhé.
1. Scoby là gì?
Scoby chắc hẳn là khái niệm còn khá mới lạ với nhiều người. Thực chất, Scoby chính là tên viết tắt của một loại sinh vật cộng sinh giữa vi khuẩn và nấm men, có danh pháp khoa học là Symbiotic Colony of Bacteria and Yeast. Scoby là nguyên liệu không thể thiếu trong quá trình lên men để tạo ra một loại đồ uống có tên gọi là Kombucha. Cũng chính vì sinh trưởng trong nước trà nên scoby còn được xem như một loại nấm thủy sinh.
Hình dáng của scoby có thể khác nhau tùy theo từng chủng loại nhưng về cơ bản, đa số chúng có hình tròn, mọc khá dày, tạo thành tảng mờ đục như cao su và có mùi hương thoang thoảng như giấm. Kích thước của scoby thay đổi tùy theo độ tuổi. Nếu scoby xuất hiện mùi lạ, gần giống mùi phô mai hay mùi nấm mốc thì chứng tỏ chúng đã bị hư, chuyển sang giai đoạn phân rã, không còn sử dụng được và cần phải bỏ đi.
Scoby có cấu trúc dạng đĩa, chủ yếu tồn tại dưới dạng chất xơ cellulose. Đây là vật chủ của nhiều loại vi khuẩn và nấm men tham gia vào quá trình lên men trà.
2. Trà Kombucha là gì?
Từ phần trên của bài viết, có thể thấy Kombucha chính là tên gọi của loại trà được lên men nhờ vào con giống scoby. Con giống này được nuôi trong nước trà (có thể sử dụng trà đen hoặc trà xanh) có pha đường. Trà sau khi trải qua quá trình lên men sẽ trở thành một thức uống mới lạ, sủi bọt và có tính acid nhẹ.
3. Scoby có ăn được không?
“Scoby có ăn được không?” là một câu hỏi đang được nhiều người quan tâm. Câu trả lời là bạn không nên ăn nhé. Đây chỉ là một loại nấm men được nuôi trong nước trà để chúng sản sinh chất dinh dưỡng, giúp thức uống vừa trở nên thơm ngon hấp dẫn vừa bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mà thôi.
Chính vì vậy, bạn chỉ nên gạn lấy phần nước trà đã được lên men để uống thôi nhé. Còn đối với những con scoby chưa nuôi, bạn hãy đem rửa sạch sau đó cất vào tủ lạnh để bảo quản là có thể sử dụng trong những lần tiếp theo được nhé.
Đến đây, chắc hẳn các bạn đã trả lời được câu hỏi “Scoby có ăn được không?” rồi đúng không?
4. Scoby có tác dụng gì?
Nhờ có scoby mà loại trà Kombucha được tạo ra và dần trở thành thức uống được nhiều người ưa thích không chỉ bởi hương vị thơm ngon, mới lạ mà còn bởi nhiều lợi ích tuyệt vời mà nó đem lại cho sức khỏe. Không chỉ có đầy đủ tác dụng như những loại trà thông thường mà nó còn có nhiều ưu điểm nổi bật khác như:
Hỗ trợ điều trị tiểu đường thông qua việc làm chậm quá trình hấp thu và tiêu hóa carbs và giảm lượng đường trong máu.
Cải thiện hệ tim mạch, ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch như huyết áp cao, xơ vữa động mạch, giảm mỡ máu,...
Là nguồn cung cấp một lượng lớn lợi khuẩn probiotic
Giàu chất chống oxy hóa, giúp làm đẹp da và ngăn cản quá trình lão hóa
Ngăn cản sự phát triển của các tế bào ác tính, từ đó giảm đáng kể nguy cơ mắc ung thư
Ức chế sự phát triển của các chủng vi khuẩn có hại
Giảm cholesterol xấu trong máu, giảm nguy cơ rối loạn mỡ máu
5. Cách nuôi nấm scoby
Trước hết, bạn cần tìm mua hay xin từ ai đó một con giống scoby đảm bảo chất lượng. Chỉ cần tách một miếng mỏng thôi rồi sau một thời gian ngắn, con scoby sẽ nhanh chóng phát triển dày hơn, to hơn. Khi đó, bạn lại tiếp tục tách mỏng rồi nuôi trong nước trà để nhân giống tiếp. Dưới đây là hướng dẫn đơn giản đảm bảo giúp bạn nuôi thành công con giống scoby:
5.1. Chuẩn bị nguyên liệu
1 con giống scoby
2 túi trà đen hay trà xanh đều được
100g đường trắng
1 lít nước lọc
1 bình thủy tinh có miệng rộng, dung tích từ 3 - 5 lít
5.2. Các bước tạo ra con giống scoby
Bước 1: Đun 1 lít nước sôi sau đó thả 2 túi trà cùng 100g đường vào, khuấy đều. Tiếp đó, ngâm túi trà vào trong hỗn hợp dung dịch này trong khoảng 5 phút.
Bước 2: Đợi đến khi trà nguội thì đổ vào bình thủy tinh. Tuyệt đối không sử dụng bình nhựa vì trong quá trình nuôi scoby sẽ sản sinh acid làm bào mòn nhựa và tạo ra các chất độc hại cho cơ thể.
Bước 3: Rửa tay thật sạch trước khi cầm vào con giống scoby. Rửa quá con giống với nước sạch sau đó thả vào bình thủy tinh. Bạn cần làm hết sức cẩn thận và nhẹ nhàng để tránh làm rách con giống.
Bước 4: Phủ một mảnh vải mỏng lên nắp bình sau đó cột cố định lại để tránh sự xâm nhập của các loại vi khuẩn hay côn trùng.
Bước 5: Bảo quản bình nuôi ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Bước 6: Cứ 3 ngày 1 lần bạn cần mang ra kiểm tra nấm để xem vị đã đủ chua hay chưa. Bạn cũng cần lưu ý hạn chế khuấy muỗng vào trong bình thủy tinh.
Bước 7: Khi nấm đã đạt đến độ chua như mong muốn, bạn có thể gạn lấy phần nước và bảo quản trong tủ lạnh để dùng dần. Phần scoby còn lại bạn vẫn có thể tiếp tục nuôi theo các bước như trên.
6. Mua scoby ở đâu?
Hiện nay, con giống scoby đang được bày bán phổ biến trên thị trường. Bạn có thể dễ dàng tìm mua nó tại nơi bán nấm men hoặc trên các trang thương mại điện tử. Tuy nhiên, bạn cần lựa chọn nơi bán hàng uy tín để đảm bảo mua được con giống có chất lượng tốt thì món trà Kombucha của bạn mới dễ dàng thành công.
7. Hướng dẫn sử dụng Kombucha đúng cách
Sau khi lên men thành công, trà Kombucha có vị chua nhẹ như giấm, hương thơm thoang thoảng, dễ chịu của trà cùng các loại trái cây kèm theo chút gas nhẹ. Bạn có thể sử dụng trà Kombucha như những loại nước giải khát khác.
Mỗi lần sử dụng, bạn lấy khoảng 50ml trà Kombucha sau đó có thể cho thêm những loại nước ép trái cây như chanh, cam, đào vào cùng để tăng thêm hương vị rồi cho thêm đá là đã có một ly nước giải khát thơm ngon, bổ dưỡng. Bạn cũng cần lưu ý không cho thêm đường vào khi uống nhé vì trong quá trình nuôi con giống đã cho đường và có vị ngọt sẵn rồi.
8. Những câu hỏi thường gặp về scoby
8.1. Làm sao để biết scoby có đang phát triển bình thường hay không?
Trong suốt quá trình lên men, nếu con giống scoby phát triển bình thường, bạn sẽ thấy trên bề mặt của chúng xuất hiện màng trắng hoặc bong bóng, còn bao xung quanh là các sợi râu của chúng trông như những sợi dây màu nâu. Các sợi râu này phát triển rất nhanh.
Kích thước của scoby tăng lên dần dần trong suốt quá trình nuôi cấy và tỏa ra mùi chua nhẹ như giấm là dấu hiệu cho thấy chúng đang phát triển bình thường.
8.2. Dấu hiệu nào cho thấy con giống scoby đã bị hỏng, không thể sử dụng được nữa?
Nếu trên bề mặt con giống xuất hiện các đốm màu sắc lạ như đốm nâu, đen hoặc xanh lá cây, các mảng bột hoặc các đám lông tơ đều là những dấu hiệu của nấm mốc. Trong trường hợp này, bạn cần bỏ đi ngay, tuyệt đối không sử dụng để tránh gây hại tới sức khỏe nhé.
8.3. Nhiệt độ bao nhiêu là thích hợp để nuôi con giống scoby?
Bạn nên nuôi con giống này ở nơi thoáng mát với nhiệt độ dao động khoảng từ 23 - 29 độ C. Nếu để con giống trong môi trường có nhiệt độ quá cao hay quá thấp, trà kombucha sẽ không thể lên men và dễ bị hỏng.
8.4. Có thể sử dụng scoby được mấy lần?
Có thể sử dụng con giống scoby rất nhiều lần để lên men. Trong những lần làm trà Kombucha tiếp theo, chúng ta chỉ cần rửa qua bằng nước sạch và cho sang lọ khác để tiếp tục nuôi hoặc cho vào tủ lạnh để bảo quản cho tới khi bạn muốn nuôi lại.
8.5. Có thể dùng nước máy để nuôi scoby làm trà Kombucha không?
Câu trả lời là không nhé. Trong nước máy có thành phần clo dễ khiến quá trình lên men làm trà Kombucha bị hỏng. Thay vì vậy, hãy sử dụng nước lọc đã được loại bỏ cặn bẩn và hóa chất độc hại khi nuôi scoby nhé.
8.6. Scoby không che phủ hết bề mặt lọ thủy tinh có sao không?
Bạn đừng quá lo lắng điều này nhé. Hiện tượng này là hoàn toàn bình thường. Bạn chỉ cần đợi thêm một thời gian nữa đến khi con giống phát triển đạt kích thước đủ lớn sẽ dần che kín hết bề mặt lọ Kombucha của bạn. Và điều này cũng hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng của trà đâu nhé.
8.7. Scoby chìm dưới đáy mà không nổi lên bề mặt có sao không?
Giống như trên, bạn cũng không cần quá lo lắng trong trường hợp này. Đây không phải là dấu hiệu scoby bị hỏng đâu nhé. Chỉ cần đợi thêm một thời gian nữa là scoby của bạn sẽ nổi lên trên bề mặt ngay thôi.
9. Những lưu ý trong quá trình nuôi scoby
Để nuôi con giống scoby thành công, bạn cần chú ý một vài điểm sau đây:
Thời gian lên men tối đa 10 ngày, không nên để quá lâu
Khi mua scoby về, nếu thấy con giống quá mỏng thì bạn nên đợi thêm một ngày trước khi cho vào trong trà để nuôi.
Bạn có thể sử dụng linh hoạt giữa các loại trà khác nhau như trà xanh, trà đào, trà đen hoặc các loại trà từ hoa quả khô khác đều nuôi được nhé.
Pha trà và đường theo sự phát triển của con giống. Trong lần đầu nuôi, cho 1 lít nước, vào lần 2, khi con giống đã to, bạn nên cho từ 1,5 - 2 lít nước nhé.
Qua bài viết này, chắc hẳn các bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích về scoby và biết được scoby có ăn được hay không rồi đúng không? Kiên Minh chúc các bạn có thể nuôi con giống này thành công và tự tay làm được món trà Kombucha vừa thơm ngon lại tốt cho sức khỏe ngay tại nhà mình nhé.