25/03/2024
Quả khế là loại trái cây nhiệt đới đã không còn xa lạ với người Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ về tác dụng của khế cũng như cách sử dụng nó sao cho an toàn, hiệu quả. Những người mắc bệnh gout, bệnh tiểu đường thì còn băn khoăn không biết ăn khế có tốt không. Hãy cùng đọc bài viết này để có câu trả lời cho những thắc mắc này nhé.
1. Những thông tin thú vị về quả khế mà bạn nên biết
1.1. Quả khế là quả gì?
Quả khế tên tiếng anh là Carambola hay Starfruit, thuộc họ Chu me đất. Cây thích hợp phát triển ở vùng khí hậu nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.
Người ta thường biết đến khế như một loại hoa quả thơm ngon, mọng nước nhưng ít ai biết được đây còn là một dược liệu với những công dụng chữa bệnh tuyệt vời.
Xem thêm: Dùng khế chua với lòng đỏ trứng gà trị tiểu đường có hiệu quả không?
1.2. Đặc điểm của cây khế
Cây khế có chiều cao trung bình khoảng 4m. Khác với những cây trồng nhiệt đới khác, cây khế không cần quá nhiều nắng.
Lá khế thuộc loại lá kép, dài khoảng 4cm.
Hoa khế thường mọc tại nách lá hoặc đầu cành, màu hồng tím.
Trái khế ban đầu có màu xanh, khi chín chuyển dần sang màu vàng, có 5 múi. Hạt khế nhỏ, màu nâu.
Khế có 2 loại là khế ngọt và khế chua. Quả khế ngọt thường mọng nước và có múi to hơn quả khế chua. Mỗi loại khế này lại có những công dụng chữa bệnh khác nhau.
1.3. Thành phần dinh dưỡng có trong quả khế
Theo USDA, thành phần dinh dưỡng có trong 100gr khế tươi cụ thể như sau:
Năng lượng: 31 kcal
Carbohydrates: 6,73gr
Protein: 1,04gr
Chất béo: 0,33gr
Các vitamin: Vitamin B3 (Niacin) 0,367mg; Vitamin B5 (Pantothenic acid) 0,391mg; Vitamin C: 34,4mg;...
Khoáng chất: Kali 133mg; Magie 10mg; Photpho 12mg;...
Ngoài ra, quả khế còn chứa nhiều chất flavonoid có đặc tính chống oxy hóa cao như: quercetin, acid gallic, epicatechin,...
2. Ăn khế có tác dụng gì?
2.1. Hỗ trợ điều trị gout
Gout là căn bệnh xương khớp đang ngày càng có nhiều người mắc phải. Vậy người bệnh gout ăn khế có tốt không?
Ăn khế ngọt có tác dụng gì đối với người bệnh gout?
Khế ngọt là một loại quả hoàn toàn phù hợp với người bệnh gout và viêm khớp. Các nghiên cứu đã cho thấy ăn khế cung cấp 75% nhu cầu về vitamin C cho cơ thể. Loại vitamin này cùng với các loại flavonoid khác có trong khế ngọt chính là một chất chống oxy hóa mạnh giúp làm giảm mức axit uric vốn đang tăng cao trong máu của người bệnh gout đồng thời ngăn cản các gốc tự do làm tổn thương xương khớp, làm giảm các cơn đau nhức khó chịu do bệnh gây ra.
Ngoài ra, hàm lượng Oxalic trong khế ngọt rất thấp (chỉ khoảng 1%). Do đó, ăn loại khế này không làm tăng lượng acid uric trong máu. Nhờ đó các triệu chứng của bệnh gout sẽ giảm đi đáng kể khi bạn ăn khế ngọt.
Khế chua có tác dụng gì đối với người bệnh gout?
Ngược lại với khế ngọt, khế chua là loại trái cây có hàm lượng oxalic cao (gấp 5 lần khế ngọt). Chính vì vậy, người bệnh gout không nên ăn khế chua vì sẽ dễ hình thành tinh thể urat trong khớp xương từ đó gây nên các phản ứng viêm tại khớp.
Bên cạnh đó acid oxalic trong khế chua còn làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận. Khi chức năng thận suy giảm đồng nghĩa với việc quá trình đào thải acid uric sẽ trở nên khó khăn hơn dẫn đến tình trạng dư thừa acid uric trong máu, các triệu chứng của bệnh gout sẽ trở nên trầm trọng hơn.
2.2. Tác dụng của khế chua giúp kiểm soát đường máu
Tác dụng của khế chua đối với người bệnh tiểu đường là rất tốt vì hàm lượng chất xơ dồi dào trong thành phần của nó có tác dụng ngăn cản quá trình hấp thu glucose từ thức ăn vào máu. Nhờ đó mà đường huyết sau ăn của người bệnh tiểu đường được giữ ở mức ổn định.
Bên cạnh đó, ăn khế chua còn cung cấp cho cơ thể một lượng lớn vitamin B, C cùng nhiều dưỡng chất thiết yếu khác như kali, photpho, magie, sắt và kèm. Chúng giúp làm giảm đáng kể những biến chứng nguy hiểm do bệnh tiểu đường gây ra, nhất là những biến chứng về tim mạch.
Chính vì vậy, người bệnh tiểu đường nên ăn khế thường xuyên để quá trình điều trị bệnh có hiệu quả.
2.3. Bảo vệ tim mạch
Kali có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch, duy trì huyết áp ở mức ổn định. Ăn khế sẽ cung cấp cho cơ thể một lượng lớn Kali và mang đến cho bạn một trái tim khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Bên cạnh đó, quả khế còn là một loại trái cây giàu chất xơ, giúp ngăn cản quá trình hấp thu cholesterol từ thức ăn vào máu, giúp kiểm soát lượng cholesterol máu ở mức an toàn, tránh xảy ra tình trạng rối loạn mỡ máu hay xơ vữa động mạch do hiện tượng mỡ máu tăng cao gây ra.
2.4. Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chế độ ăn giàu chất xơ rất tốt cho hệ tiêu hóa và ăn khế chính là một lựa chọn phù hợp, cung cấp cho bạn một lượng lớn chất này. Chất xơ khi vào cơ thể sẽ giúp nhu động ruột được ổn định hơn, trị chứng khó tiêu cũng như hội chứng ruột kích thích do tình trạng nhu động ruột bất thường gây ra.
Bên cạnh đó, hàm lượng chất xơ dồi dào trong quả khế cũng tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn có lợi ở đường ruột, giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh đường ruột do nhiễm khuẩn.
Chính vì vậy, để cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa, bạn hãy bổ sung ngay quả khế vào thực đơn hàng ngày của gia đình mình nhé.
2.5. Công dụng của khế giúp trị ho
Các vitamin cùng khoáng chất trong trái khế có tác dụng trị ho hiệu quả và làm giảm bớt những triệu chứng khó chịu. Nhiều chuyên gia về dinh dưỡng cũng đưa ra lời khuyên nên dùng khế trong trường hợp đang bị cảm cúm.
2.6. Tốt cho làn da
Công dụng của khế đối với làn da có được là nhờ sự có mặt của một lượng lớn các vitamin và chất chống oxy hóa. Các hoạt chất này không chỉ giúp điều trị các bệnh về da như chàm, nám da mà còn giúp làm mờ sẹo, trị mụn trứng cá.
Bên cạnh đó, các vitamin trong quả khế còn thấm sâu vào da, hàn gắn những tế bào da và mô bị tổn thương từ đó làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa nếp nhăn, đem lại cho bạn làn da mịn màng, tươi trẻ.
2.7. Giúp giảm đau
Những chứng đau mạn tính chẳng hạn như đau lưng, đau đầu hay đau nửa đầu khiến nhiều người cảm thấy khó chịu. Hàm lượng magie dồi dào trong quả khế có tác dụng như một chất giảm đau tự nhiên an toàn mà hiệu quả. Nhiều chuyên gia về dinh dưỡng đã khuyến khích nên bổ sung khế vào thực đơn hàng ngày để có một chế độ ăn giàu magie. Điều này không chỉ làm giảm đau lưng, đau đầu, đau nửa đầu mà còn làm giảm các cơn đau nhức xương khớp hay chuột rút.
2.8. Hỗ trợ giảm cân
Nếu bạn đang thắc mắc “ăn khế ngọt có béo không?” thì câu trả lời là không. Mặc dù có vị ngọt mát hấp dẫn nhưng quả khế ngọt và cả quả khế chua đều là những thực phẩm ít calo. Do đó, đây chính lựa chọn lý tưởng cho những người vừa muốn giảm cân vừa muốn cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
Bên cạnh đó, hàm lượng chất xơ dồi dào trong trái khế còn tạo cho bạn cảm giác no lâu, từ đó hạn chế đáng kể cảm giác thèm ăn, giúp giảm cân hiệu quả.
2.9. Các tác dụng khác của quả khế
Tăng cường hệ miễn dịch
Chống viêm
Tăng cường thị lực
Kháng khuẩn, chống viêm
Giảm nguy cơ mắc ung thư
3. Tác hại của quả khế
Mặc dù có giá trị cao về mặt dinh dưỡng, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên nếu không sử dụng khế đúng cách, loại quả này có thể gây ra một số rủi ro tiềm ẩn nhất định mà chủ yếu là do lượng oxalat cao trong thành phần của nó gây ra. Hoạt chất này không có lợi cho hoạt động chức năng của thận. Chính vì vậy, những người đang gặp phải những vấn đề về thận cần tránh ăn khế hay uống nước ép khế, hoặc tối thiểu, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng thử nó.
Nếu ăn khế quá thường xuyên và quá nhiều trong một lần có thể gây ra những tổn thương thận. Thậm chí, người sử dụng có thể rơi vào tình trạng nhiễm độc khế với các biểu hiện về thần kinh như lú lẫn, co giật và nguy hiểm hơn có thể dẫn đến tử vong.
Những người đang uống thuốc theo đơn cũng cần hết sức cẩn trọng khi ăn khế. Bởi vì các hoạt chất có trong khế rất dễ làm thay đổi tác dụng dược lý và hiệu quả điều trị của một số thuốc trong cơ thể.
4. Ăn khế đúng cách
Giống như nhiều loại hoa quả khác, có thể ăn khế trực tiếp để giữ được độ tươi ngon và hàm lượng chất dinh dưỡng có trong đó. Sau đây là các bước ăn khế trực tiếp mà bạn có thể tham khảo:
Lựa chọn những quả khế chín có màu vàng đều ở phần vỏ, chỉ xen lẫn một chút màu xanh.
Rửa sạch quả khế dưới vòi nước chảy (có thể ngâm khế với nước muối loãng trước khi rửa sạch).
Dùng dao cắt bỏ 2 đầu quả khế
Xắt khế thành từng khúc dọc hay ngang tùy theo sở thích
Bỏ hạt rồi thưởng thức
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cho khế kết hợp vào cùng những món ăn. Dưới đây là một số món ngon từ khế ngọt và khế chua để bạn tham khảo:
Cho khế vào những món salad hay những món ăn tươi khác
Sử dụng khế để trang trí món ăn
Kết hợp khế với món bánh pudding và bánh nướng
Nấu khế cùng các loại hải sản
Làm mứt khế
Nước ép khế cũng là một loại nước giải khát vừa thơm ngon vừa bổ dưỡng mà bạn nên thử
Qua bài viết này, chắc hẳn các bạn đã có thêm nhiều thông tin về quả khế và những lợi ích khi ăn khế. Đây là loại trái cây không chỉ phù hợp với người bệnh gout, bệnh tiểu đường mà còn giúp tất cả mọi người nâng cao sức khỏe. Chính vì thế, hãy bổ sung ngay trái khế vào thực đơn hàng ngày của gia đình mình nhé.
