Thực phẩm giàu purin - Nguyên nhân hàng đầu gây bệnh Gout

Gout là một bệnh mạn tính. Tuy nhiên, nếu có chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh sẽ hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt. Nguyên tắc hàng đầu trong chế độ ăn là hạn chế sử dụng thực phẩm giàu purin. Vậy purin có nhiều trong những thực phẩm nào? Hãy cùng chúng tôi đi tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây. 

1. Purin là gì?

Purin là hợp chất hữu cơ hóa học, có công thức cấu tạo là C5H4N4, có khả năng tan trong nước. Chúng là hợp chất hóa học thơm dị vòng chứa nitơ phổ biến nhất trong tự nhiên. Trong hầu hết những thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày đều có chứa purin: cua, tôm, thịt, bia,... Thế nhưng, tùy vào mỗi nhóm thực phẩm mà hàm lượng purin cũng khác nhau.

Purin có tầm quan trọng thiết yếu đối với tất cả các sinh vật sống. Chúng cần thiết cho việc tổng hợp axit nucleic , protein, các chất chuyển hóa khác cũng như cho các hoạt động cần năng lượng.

Không màu và có cấu trúc tinh thể, purin trong thực phẩm bạn ăn được phân hủy thành axit uric trong quá trình tiêu hóa. Mặc dù nhân purin đóng một vai trò thiết yếu trong quá trình tổng hợp cả DNA và RNA, nhưng lượng purin quá cao có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe, bao gồm bệnh gút và tăng axit uric máu.

Xem thêm: Purin

2. Tại sao cần lựa chọn thực phẩm không có hoặc có hàm lượng purin thấp?

Lý do cần hạn chế ăn quá nhiều thực phẩm chứa nhiều purin bởi nó là một trong những nguyên nhân dẫn đến gout

• Acid uric được hình thành thông qua quá trình chuyển hóa tại gan purin ngoại sinh có trong thực phẩm.

• Thông thường, cơ thể sẽ đào thải acid uric qua đường nước tiểu.

• Nếu cơ thể nạp quá nhiều thức ăn có chứa purin làm tăng lượng acid uric. Khi đó, để giữ mức cân bằng, thận phải làm việc hết sức. 

• Tình trạng này kéo dài dẫn đến suy thận, acid uric lắng đọng do không được đào thải, từ đó hình thành các tinh thể muối urat tại các khớp gây tình trạng viêm khớp hay còn gọi là bệnh gout. 

• Gout là bệnh mạn tính nhưng bên cạnh việc sử dụng thuốc, bệnh còn có thể được kiểm soát nhờ thay đổi khẩu phần ăn hàng ngày kết hợp cùng sinh hoạt, vận động phù hợp

Hiểu được nguyên nhân gây bệnh thì việc lựa chọn những thực phẩm không có hoặc có hàm lượng purin thấp là điều vô cùng quan trọng và cần thiết. Nó giúp theo dõi và kiểm soát lượng acid uric trong máu hình thành và đào thải đồng thời phòng ngừa bệnh gout hiệu quả.

3. Các thực phẩm giàu purin người bệnh Gout nên tránh xa

Vậy những thực phẩm nào chứa nhiều purin mà bệnh nhân gout nên tránh xa. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.

3.1. Hạt hướng dương - Thức ăn chứa purin

• Ở Việt Nam, bạn có thể bắt gặp hạt hướng dương ở bất kỳ đâu, trong các buổi nói chuyện, trong các quán trà chanh, trà đá,...

• Thế nhưng, 50mg% là hàm lượng purin có trong hạt hướng dương.

• Đối với những người mắc gout, cần hạn chế lượng hướng dương ăn vào.

3.2. Thịt vịt - Thực phẩm chứa nhiều purin

• Đây là một trong những thực phẩm giàu purin người bệnh gout phải để ý

• Cứ 100g thịt vịt có khoảng 138mg purin. Thịt vịt được xếp vào nhóm thực phẩm có hàm lượng purin trung bình.

• Thịt vịt chứa nhiều chất dinh dưỡng, thường thấy trong các bữa ăn của gia đình. Thế nhưng với người mắc gout, ăn thịt vịt có thể khiến xuất hiện các cơn đau gout.

3.3. Đậu lăng

• Được xếp vào nhóm thực phẩm có hàm lượng purin trung bình với 127mg purin trong 100g đậu lăng.

• Đối với người ăn chay, đậu lăng cung cấp nguồn chất xơ và protein tuyệt vời. Tuy nhiên, cần lưu ý thực phẩm này với những bệnh nhân mắc gout.

3.4. Cá mòi

• Cứ 100g cá mòi chứa 345mg purin, do đó, cá mòi là nhóm thực phẩm chứa purin cao.

• Chính vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo, cá mòi không nên có trong thực đơn hàng ngày của bệnh nhân gout.

3.5. Nho khô

• Thông thường, hoa quả rất tốt cho người mắc gout do chứa có hàm lượng purin thấp.

• Thế nhưng, nho khô là một loại quả đặc biệt không nên ăn khi mắc gout vì hàm lượng purin lên tới 107mg. Do đó, trước khi ăn bạn cần cân nhắc.

Xem thêm nguyên nhân bệnh gout: Purin

3.6. Sò điệp

• Khi mắc gout, hải sản là nguyên nhân dẫn đến các cơn gout cấp. 136mg purin có trong 100g sò điệp.

• Do vậy, việc sử dụng sò điệp cần được kiểm soát và sử dụng hợp lý.

3.7. Thịt bò - Thực phẩm giàu purin người bị gout nên kiêng ăn nhiều

•  Bên cạnh việc cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, thịt bò còn chứa một lượng purin khá cao.

• Cứ 100g thịt bò cung cấp cho cơ thể 172mg purin.

• Do đó, thịt bò chính là thực phẩm mà bệnh nhân gout không nên ăn quá nhiều.

3.8. Tôm

• Tôm là món ăn phổ biến, yêu thích của rất nhiều người.

• Trong thực đơn của người bệnh gout, cần hạn chế tôm vì trong 100g tôm cung cấp 147mg purin.

• Lượng purin này chính là một trong những nguyên nhân gây nên cơn đau gout cấp.

3.9. Rượu, bia

• Nguyên nhân làm tăng acid uric nhiều nhất và thường gặp là rượu bia.

• Theo nghiên cứu, hàm lượng purin trong men bia cao.

• Khi sử dụng nhiều rượu bia, các tinh thể muối urat dễ hình thành, lắng đọng acid uric. Đây là nguyên nhân chính gây bệnh gout.

4. Hàm lượng purin trong thực phẩm được chia thành mấy nhóm?

Nhằm giúp bệnh nhân gout có một chế độ ăn uống hợp lý, các chuyên gia dinh dưỡng chia thực phẩm giàu purin thành 3 nhóm khác nhau:

Nhóm A: Nhóm thực phẩm ít purin

Nhóm này thích hợp với những bệnh nhân gout bởi chỉ có 0 - 5 mg purin mỗi 100g thực phẩm. Những thực phẩm này bao gồm

• Tất cả các loại rau, trái cây trừ những loại trong nhóm B

• Hầu hết các sản phẩm từ sữa chứa nhiều chất béo như phô mai, sữa chua,...

• Một số sản phẩm như bơ, đa số các loại mỡ lợn, dầu ăn,...

• Một số đồ uống có chứa caffein như chè, cà phê,...

Nhóm B: Nhóm thực phẩm chứa hàm lượng purin trung bình

Với nhóm thực phẩm này, bệnh nhân gout cần hạn chế và kiểm soát được hàm lượng thức ăn nạp vào cơ thể. Hàm lượng purin là 0 - 150mg trong 100g thực phẩm.

• Thịt gia cầm như ngan, ngỗng, gà, vịt,...

• Thịt đỏ: thịt bò, thịt bê, cừu, thịt lợn, xúc xích và thịt xông khói.

• Thủy hải sản: tôm, cua, cá,...

• Rau: cải xoăn, chân vịt, măng tây,...

• Các loại hạt, đậu như đậu xanh, đậu tương, đậu Hà Lan, hạt điều,...

• Ngũ cốc nguyên cám như gạo nâu, bột yến mạch,...

Nhóm C: Nhóm thực phẩm chứa hàm lượng purin cao

Đây là nhóm thực phẩm không được khuyến cáo dành cho bệnh nhân mắc gout. Trong 100g thực phẩm có chứa từ 150 - 1000mg purin.

• Một số thịt động vật được chăn thả tự nhiên như gà lôi, thịt thú rừng, chim cút, nội tạng động vật,...

• Thịt lên men như tôm chua, thịt chua, nem chua,...

• Trứng cá tuyết, trứng cá muối,...

• Cá: cá mòi, cá trích, cá cơm,...

• Hải sản: tôm hùm, sò điệp,...

5. Bảng danh sách thực phẩm giàu purin

Để có thể xây dựng chính xác thực đơn cho người bệnh gout, bạn có thể tham khảo bảng thực phẩm giàu purin sau đây

6. Xây dựng nguyên tắc chế độ ăn cho người bệnh gout

Đa số lượng purin dư thừa trong cơ thể là do purin ngoại sinh từ thực phẩm mà cơ thể nạp vào. Với người mắc gout, nền tảng để điều trị bệnh chính là thay đổi chế độ ăn uống hợp lý.

Sau đây là một số nguyên tắc khi xây dựng chế độ ăn cho người bị gout

• Ăn vừa phải protein (chất đạm) vì chứa hàm lượng purin cao. Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, lượng protein chỉ nên chiếm 10%. 

• Hạn chế ăn da động vật, chất béo và một số sản phẩm sữa ít chất béo. Chất béo nên chiếm khoảng 20% giá trị dinh dưỡng của một bữa ăn.

• Bên cạnh đó, hạn chế sử dụng một số loại gia vị như ớt, tiêu.

• Không nên bỏ bữa, ăn uống điều độ, hợp lý.

• Uống nhiều nước, đặc biệt là nước có tính kiềm bởi nó giúp tăng khả năng đào thải acid uric.

• Tránh một số thực phẩm lên men, giá đỗ, măng chua hay hoa quả chua.

• Hạn chế sử dụng nước hầm xương, nước luộc thịt.

• Hạn chế sử dụng một số đồ uống như bia, rượu, nước ngọt có gas, chè hay cà phê,...

7. Một số thực đơn nên tham khảo phù hợp với người mắc gout 

Khi bạn quá khó khăn trong việc lựa chọn và tránh những thực phẩm giàu purin thì bạn có thể tham khảo 1 số thực đơn mà chúng tôi - Duockienminh đã xây dựng giúp bạn dưới đây

Bài viết trên đây chắc chắn đã giúp bạn biết thêm về những thực phẩm giàu purin. Qua đó, bạn sẽ tự mình lên được thực đơn hợp lý cho bản thân và gia đình. Nếu có bất kỳ băn khoăn, thắc mắc nào về những thực phẩm này hay liên quan đến bệnh gout, hãy gọi ngay cho chúng tôi theo hotline

02163 541 383