03/07/2023
Giảo cổ lam là thảo dược quý mang tới nhiều công dụng cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, khi sử dụng nhiều có gây ảnh hưởng gì tới sức khỏe không? Tác dụng phụ của giảo cổ lam gồm những gì và làm sao để khắc phục? Hãy cùng đọc ngay bài viết dưới đây để biết cách sử dụng giảo cổ lam an toàn nhé.
1. Các tác dụng phụ của giảo cổ lam và cách khắc phục
Giảo cổ lam hay còn gọi là cỏ trường sinh, cỏ thần kỳ,... là một thảo dược có thành phần vô cùng đa dạng. Với hơn 100 loại Saponin, Flavonoid, Phanoside cùng 7 hợp chất thuộc nhóm Gypenosid và hàng loạt các acid amin thiết yếu, giảo cổ lam mang tới nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người như: kiểm soát đường huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường tuýp 2, điều hòa huyết áp cho những bệnh nhân huyết áp cao, giảm mỡ máu, giảm nồng độ cholesterol toàn phần, giảm thiểu nguy cơ xơ vữa mạch máu, ngăn ngừa các biến chứng tim mạch, hỗ trợ giảm cân, tăng cường lưu thông máu giúp giảm mất ngủ, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt,...
Như vậy, tác dụng của giảo cổ lam trong ngành Y học nói chung và đối với sức khỏe nói riêng là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, cũng như nhiều thảo dược thiên nhiên khác, mặc dù có nhiều công dụng và tương đối lành tính nhưng giảo cổ lam vẫn có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn nếu bạn sử dụng sai cách.
Công dụng của giảo cổ lam đối với ngành y học nói chung và sức khỏe con người nói riêng là vấn đề không bàn cãi. Tuy nhiên bởi vì đây là cây thuốc nên nếu sử dụng không đúng cách, không đúng liều lượng sẽ gây ra những tác dụng phụ không mong muốn sau đây:
1.1. Mất ngủ khó ngủ
Nguyên nhân: Hoạt chất Saponin trong giảo cổ lam sau khi đi vào cơ thể sẽ gây kích thích tuyến thượng thận, làm hưng phấn thần kinh và sẽ giúp tinh thần tỉnh táo hơn nếu bạn uống vào buổi sáng. Tuy nhiên, khi sử dụng nhiều trà giảo cổ lam vào buổi tối trước khi ngủ lại có thể gây ra tình trạng khó ngủ, mất ngủ, đặc biệt ở những người già.
Cách khắc phục: Sử dụng giảo cổ lam vào thời điểm thích hợp. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, không nên uống giảo cổ lam buổi tối, nhất là ngay trước khi đi ngủ. Thay vì thế, hãy uống giảo cổ lam vào buổi sáng hay vào đầu giờ chiều để đầu óc tỉnh táo và nâng cao hiệu suất làm việc, học tập.
1.2. Hạ đường huyết
Nguyên nhân: Giảo cổ lam có công dụng hạ đường huyết thông qua cơ chế làm tăng tiết hormone insulin và cơ chế làm tăng độ nhạy cảm của các mô đích với insulin. Do đó mà giảo cổ lam được xem là thảo dược vàng cho người bệnh tiểu đường, giúp người bệnh kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả. Tuy nhiên, nếu lạm dụng giảo cổ lam lại khiến lượng insulin tăng quá mức, từ đó làm sự tiêu hủy đường cũng vượt quá mức cho phép và dẫn tới tình trạng tụt đường huyết đột ngột dễ gây nguy hiểm và khiến cơ thể bị mệt mỏi.
Cách khắc phục: Uống đúng theo liều lượng đã được bác sĩ hoặc những tài liệu ghi chép hướng dẫn. Bên cạnh đó, cần uống sau khi đã ăn no thì mới hạn chế được tác dụng phụ của giảo cổ lam đối với tình trạng đường huyết. Đối với lần đầu tiên sử dụng giảo cổ lam, nên bắt đầu từ liều thấp nhất để cơ thể có đủ thời gian thích ứng sau đó mới tăng từ từ đến liều lượng phù hợp.
1.3. Tụt huyết áp
Nguyên nhân: Giảo cổ lam chứa một số hoạt chất có tác dụng giãn mạch, làm giảm sức cản ngoại vi nên giúp làm giảm huyết áp trên bệnh nhân huyết áp cao. Còn đối với người bình thường hoặc có huyết áp thấp, tác dụng này mặc dù ít nhưng vẫn có thể xảy ra và khiến người dùng bị tụt huyết áp cao xuống mức thấp hơn bình thường.
Cách khắc phục: Người có huyết áp thấp nên dự phòng nguy cơ bị tụt huyết áp khi uống giảo cổ lam bằng cách cho thêm vài lát gừng vào trà. Cách này không chỉ giúp ổn định huyết áp mà còn làm tăng thêm hương vị cho món trà của bạn.
1.4. Đầy bụng
Nguyên nhân: Trong trường hợp này, nguyên nhân thường gặp là do sử dụng giảo cổ lam để qua đêm. Khi giảo cổ lam để lâu, qua 1 đêm thì nhiều hoạt chất ban đầu trong trà đã bị biến đổi, do vậy sẽ gây ra tình trạng đầy bụng
Cách khắc phục: Trà giảo cổ lam sau khi pha xong chỉ uống trong ngày. Tuyệt đối không dùng trà đã để qua đêm.
1.5. Tương tác với một số loại thuốc khác
Nguyên nhân: Trong thành phần của dược liệu giảo cổ lam có thể xảy ra tương tác với một số loại thuốc như:
+ Thuốc làm giảm hệ miễn dịch: Corticosteroid (glucocorticoid), prednisone (Deltasone, Orasone), sirolimus (Rapamune), tacrolimus (FK506, Prograf), mycophenolate (CellCept), muromonab-CD3 (OKT3, Orthoclone OKT3), daclizumab (Zenapax), cyclosporine (Neoral, Sandimmune), basiliximab (Simulect), azathioprine (Imuran),… Sở dĩ như vậy là bởi giảo cổ lam có tác dụng tăng cường sức đề kháng, làm tăng hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, tác dụng này vô tình lại làm giảm hiệu quả của các thuốc ức chế hệ miễn dịch.
+ Thuốc làm chậm quá trình đông máu (thuốc chống co giật / phòng huyết khối): Aspirin, warfarin (Coumadin), enoxaparin (Lovenox), Anaprox và một số loại khác), dalteparin (Fragmin), ibuprofen (Motrin, Advil, và một số loại khác), diclofenac (Voltaren, Cataflam), clopidogrel (Plavix), naproxen, heparin,… Giảo cổ lam sẽ làm tăng tác dụng chống đông máu của các loại thuốc này, từ đó làm gia tăng nguy cơ bầm tím (do xuất huyết dưới da) hoặc chảy máu khó cầm.
Cách khắc phục: Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định sử dụng giảo cổ lam nếu bạn đang sử dụng một trong các loại thuốc trên hoặc đang gặp một số vấn đề về sức khỏe. Ngưng sử dụng giảo cổ lam ngay khi thấy xuất hiện tình trạng suy giảm hệ miễn dịch hoặc tăng nguy cơ bầm tím chảy máu.
2. Nên và không nên sử dụng giảo cổ lam cho đối tượng nào?
Để sử dụng giảo cổ lam một cách an toàn, hiệu quả và hạn chế được tác dụng phụ của giảo cổ lam, điều quan trọng là phải biết đâu là đối tượng nên và không nên sử dụng. Cụ thể như sau:
2.1. Người nên sử dụng giảo cổ lam
Bệnh nhân tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường tuýp 2
Huyết áp cao
Người rối loạn mỡ máu
Người thừa cân, béo phì có mong muốn giảm cân
Người thiểu năng tuần hoàn não, thường xuyên đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, căng thẳng mệt mỏi, bị khó ngủ, mất ngủ.
Người mắc bệnh lý tim mạch
Cơ thể mệt mỏi, sau ốm dậy
Di chứng để lại sau tai biến mạch máu não
Người bình thường muốn bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng cũng hoàn toàn có thể sử dụng giảo cổ lam.
2.2. Người không nên sử dụng giảo cổ lam
Trẻ em dưới 12 tuổi
Phụ nữ mang thai, đang cho con bú
Người đang sử dụng thuốc chống thải loại sau khi cấy ghép
Người đang sử dụng các loại thuốc xảy ra tương tác với giảo cổ lam như đã trình bày ở phần trên bài viết.
3. Hướng dẫn cách dùng giảo cổ lam đúng để tránh tác dụng phụ
Để hạn chế tác dụng phụ của giảo cổ lam, bạn cần phải biết sử dụng thảo dược này đúng cách và đúng liều. Cụ thể như sau:
Liều lượng
Nếu sử dụng đơn độc giảo cổ lam, liều lượng được khuyến cáo là 60 - 70g/ngày. Nên chia thành 3 lần sắc, mỗi lần khoảng 20g, chia nhỏ và sử dụng trong ngày.
Cách dùng
Lá là bộ phận chủ yếu của cây giảo cổ lam được dùng làm thuốc bởi chứa lượng dược chất cao nhất. Sau khi thu hái về, cần rửa sạch sau đó có thể dùng tươi hoặc phơi nắng cho khô. Trước khi dùng, bạn cũng nên tráng qua một lần bằng nước sôi để loại bỏ sạch các tạp chất đồng thời giúp trà dậy mùi thơm hơn.
Có thể sử dụng giảo cổ lam đơn độc hoặc kết hợp thêm các vị thuốc khác như xạ đen hay cà gai leo để vừa tạo nên thức uống thơm ngon lại vừa bổ dưỡng, giúp tăng cường sức khỏe, ngăn ngừa ung thư.
Điều quan trọng nhất là phải chọn mua đúng giảo cổ lam 5 lá. Đây mới là loại có tác dụng chữa bệnh đồng thời lại có hương vị thơm ngon dễ uống. Trên thị trường hiện nay, bạn có thể dễ dàng tìm mua giảo cổ lam ở nhiều nơi nhưng chất lượng lại không được đảm bảo, dễ gặp phải giảo cổ lam giả hay giảo cổ lam khác loại. Do đó, cần phải lựa chọn cẩn thận địa chỉ bán hàng và thương hiệu uy tín để mua. Có như vậy thì mới đạt được hiệu quả trị bệnh đồng thời hạn chế được các tác dụng phụ.
4. Một số lưu ý để hạn chế tác dụng phụ của giảo cổ lam
Để sử dụng giảo cổ lam sao cho hiệu quả và an toàn, người dùng cần lưu ý một số vấn đề sau:
Không sử dụng giảo cổ lam quá liều khuyến cáo trên bởi có thể gây ngộ độc.
Nếu có tiền sử hạ đường huyết hoặc bị huyết áp thấp, hãy uống trà sau khi đã ăn no và pha thêm ít đường hoặc gừng để vừa dễ uống vừa hạn chế xảy ra tác dụng phụ.
Tuyệt đối không uống trà giảo cổ lam để qua đêm hoặc đun đi đun lại trà nhiều lần. Việc làm này không chỉ gây đầy bụng như đã nêu ở phần trên của bài viết mà còn làm giảm hoặc mất hẳn tác dụng của thảo dược này do các thành phần trong đó đã bị biến đổi.
Có thể thấy, giảo cổ lam là một thảo dược quý, mang tới rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, để đề phòng các tác dụng phụ của giảo cổ lam và phát huy tối đa tác dụng của nó trong việc hỗ trợ phòng và điều trị bệnh, bạn cần hết sức lưu ý khi sử dụng thảo dược này. Hãy sử dụng đúng cách, đúng liều và làm theo những hướng dẫn trong bài viết trên đây nhé.